York to rasa psa, która na całym świecie cieszy się niesłabnącą popularnością. Te małe energiczne pieski zawdzięczają ją nie tylko wesołemu usposobieniu, lecz także wyjątkowo pięknej, długiej sierści.
W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym cechom tej rasy, zajrzymy na karty historii, aby dowiedzieć się, skąd pochodzi i jak powstała ta rasa, a także podamy najważniejsze informacje dotyczące pielęgnacji yorków.
York (yorkshire terrier) – historia i pochodzenie
Właściwa nazwa yorka to yorkshire terrier, co informuje o dwóch kwestiach. Po pierwsze zalicza się go do dość szerokiej grupy terierów, która zrzesza 34 rasy psów przeznaczone kiedyś do polowań. Po drugie ten pies pochodzi z hrabstwa Yorkshire w północnej Anglii. Został tam wyhodowany na początku XIX w., kiedy rozpoczynała się era industrializacji. Choć współcześnie uważany jest za rasę ozdobną i do towarzystwa, to jak wszystkie teriery niegdyś zajmował się polowaniem. W swoich domach trzymała go uboga miejska ludność, której pomagał pozbyć się… szczurów.
Kiedyś psy do pracy, dziś do towarzystwa
Prawdopodobnymi przodkami yorkshire terriera są maltańczyk, dandie dinmont terrier, clydesdale terrier i skye terrier. Dzięki mieszance genów yorki są na tyle małe, że nie przeszkadzały w ciasnych mieszkaniach biednych robotników, a jednocześnie były w stanie z powodzeniem polować na uporczywe gryzonie. Zresztą zajadłość pozostała tym psom w genach do dziś. Mimo małych rozmiarów są śmiałe i dają znać o swojej obecności szczekaniem. Z czasem yorki zaczęły zdobywać popularność właśnie jako psy ozdobne i do towarzystwa. Za pierwszego oficjalnego przedstawiciela rasy uznaje się psa o imieniu Huddersfield Ben, który mieszkał w Anglii ze swoimi właścicielami, państwem Foster. Wygrał wiele konkursów psiej piękności w XIX w. i zmarł w roku 1871. Do pierwszego ustalenia wzorca rasy doszło w 1898 r. Od tego czasu sympatia do rasy yorkshire terrier ciągle rośnie.
Charakterystyka yorka
Jak już wiadomo, yorkshire terrier zaliczany jest do grupy terierów, w ramach której należy do sekcji terierów miniaturowych. Znajduje się w niej obok dwóch innych ras: australijskich silky terierów i english toy terrierów. Według klasyfikacji amerykańskiej jest to rasa ozdobna i do towarzystwa. York ma ciemne, stalowozłote lub srebrno-złote umaszczenie i, co istotne, nie ma sierści, tylko włosy. Są one jedwabiste i długie.
Jest to pies łagodny, chociaż energiczny i odważny. Łatwo przywiązuje się do człowieka i chętnie spędza z nim czas. Jest skory do zabaw, aktywności na świeżym powietrzu, a także cechuje się niebywałą inteligencją – nauczenie yorkshire terriera sztuczek przy odrobinie cierpliwości nie powinno przysporzyć większych kłopotów.
Yorkshire terrier – usposobienie
Yorkshire terriery to psy małe, ale nie oznacza to, że nadają się do siedzenia w małych mieszkaniach i leniwego życia. Ta rasa mimo nikłych rozmiarów jest bardzo aktywna i energiczna. Pierwsze pokolenia yorków zajmowały się uganianiem za gryzoniami po ciasnych angielskich mieszkaniach i podwórkach, a ich przodkowie brali udział w polowaniach. Duża ilość energii dalej charakteryzuje tę rasę, więc psy należące do niej potrzebują dużo ruchu. Lubią wybiegać się na świeżym powietrzu, dlatego trzeba im zapewnić taką możliwość. Często instynkt łowiecki daje o sobie znać, co objawia się rozkopywaniem ziemi czy tropieniem małych zwierząt.
Yorki są też bardzo towarzyskie, przywiązują się do człowieka i potrafią okazywać niechęć nieznajomym. Dobrze reagują na dzieci. Wychowanie psa tej rasy nie jest trudne, jednak wymaga nieco cierpliwości. Ze względu na żywiołowy charakter należy znaleźć balans między łagodnością i byciem stanowczym. Z jednej strony nie powinno się ograniczać pieska, a z drugiej trzeba okiełznać jego energiczny charakter.
Wygląd yorka
Yorka w szczególny sposób wyróżnia jego umaszczenie o charakterystycznej barwie. Włosy różnią się od sierści tym, że są rzadsze. Sierść to kępka pojedynczych włosów, które wyrastają z jednego mieszka włosowego, tymczasem na jeden włos przypada zawsze jeden mieszek.
Mały szczeniak rośnie najszybciej do ok. 6. miesiąca życia, jego wzrost zostaje całkowicie zatrzymany w 10. miesiącu. Dorosły, zdrowy osobnik waży do 3,5 kg, natomiast mierzy od 18 do 23 cm wysokości. Są to małe pieski – to jedna z ich cech charakterystycznych. Mają lekko wydłużony pyszczek, a owłosienie jest stosunkowo długie i dość szybko rośnie – jeżeli nie zostanie przycięte, może osiągnąć nawet 37 cm. Oczywiście tak długie włosy sprawiają problemy zdrowotne, dlatego powinno się je regularnie skracać.
Pies rasy york ma włosy o barwie stalowo-złotej lub srebrno-złotej, niekiedy określa się ją jako „ciemnostalowoniebieską” (taki kolor ma z reguły tzw. płaszczyk na grzbiecie) i złocistopłową. Ich uszy są stojące, w kształcie litery V. Yorki mają zwartą budowę ciała.
Yorkshire terrier – fryzury
Faktem jest, że włosy yorków mogą osiągnąć znaczącą długość. Dodatkowo są to właśnie włosy, a nie sierść, co sprawia, że znacznie łatwiej jest je układać. Dzięki temu wielu właścicieli decyduje się na tworzenie yorkom różnych fryzur. Jeżeli owłosienie osiągnie długość, która zaczyna przeszkadzać psu, można ułożyć je we fryzurkę. Ułatwi to zwierzęciu funkcjonowanie i sprawi, że zyska ładniejszy i ciekawszy wygląd.
Oczywiście jeżeli włosy yorka staną się za długie, sierść powinna zostać przycięta. Istnieje pewna granica, przy której nawet fryzury nie pomagają, a ponadto nie da się ich ułożyć z włosów na każdej części ciała. Ponadto niestrzyżenie włosów zbyt długo może prowadzić do problemów zdrowotnych. Właściciele muszą mieć na uwadze, że zwierzę to nie lalka czy innego typu zabawka. Fryzury mogą ułatwić mu życie, a właścicielom i osobom postronnym dać estetyczną satysfakcję, jednak o zwierzę należy przede wszystkim dbać, a nie testować na nim nowe pomysły fryzjerskie.
Pomysły na fryzury
W letnie upalne dni najpopularniejsza jest tzw. fryzura higieniczna. Polega ona na ogoleniu tułowia na „zapałkę” oraz skróceniu włosów na pyszczku i nogach. Tak skrócone włosy pomagają psu przeżyć upały. Jest to bardzo wygodny sposób uczesania yorka, na który właściciele często się decydują. Popularna jest również fryzura „na misia”, którą wykonuje się w taki sposób, aby proporcje pyszczka przypominały owal. Na reszcie ciała również skraca się włosy do wygodnej długości. Dla bardziej fantazyjnego efektu można dość mocno obciąć owłosienie na pyszczku, za to zostawić długie kępki wystające zza uszu. Taki sposób formowania włosów czasami łączy się ze strzyżeniem „na szynszylę”, a więc ułożeniem maszynką wzorku na grzbiecie pieska. Oczywiście dobrze jest też upinać włosy spinkami lub gumkami, co też zwiększa komfort yorka, ponieważ zapobiega wpadaniu włosów do oczu.
Pielęgnacja yorka
Jeśli szata yorka jest długa, należy ją często czesać, aby pozostała jedwabista, błyszcząca i przyjemna w dotyku. Najlepiej już od szczeniaka przyzwyczajać psa do tego rytuału pielęgnacyjnego. Do czesania najlepiej sprawdza się metalowy grzebień lub szczotka z małymi drucikami. Utrzymanie w niektórych miejscach dłuższych włosów w celu ułożenia fryzury nie stanowi problemu. Jednak jeśli są one zbyt długie lub znajdują się na części ciała, na których mu przeszkadzają, powinno się regularnie je przycinać. Sposób strzyżenia yorka zależy wyłącznie od preferencji właściciela. Można to robić maszynką czy trymerem albo udać się do profesjonalnego groomera.
Jakie kosmetyki dla yorka?
Im krótsze włosy zostawi się yorkowi, tym więcej czasu zajmie ich odrośnięcie – w ten sposób odsuwa się w czasie kolejne strzyżenie. Ze względu na ochronę ciała przed zimnem nie warto całkowicie rezygnować z owłosienia na łapach, pysku i uszach. Poza czesaniem trzeba również regularnie myć psa. Najlepiej używać do tego specjalnych kosmetyków dla yorka. Rasa ta nie ma sierści, tylko włosy, więc typowy szampon dla psów może nie być dobrym rozwiązaniem. Korzystnie działają kosmetyki bez soli, siarczanów i parabenów – te składniki mogą podrażniać skórę zwierzęcia.
Higiena podstawą zdrowia
Systematyczne mycie sprawia, że włosy yorkshire terriera pozostają sprężyste i błyszczące, a do tego jest częścią troski o jego zdrowie. York ma owłosienie na całym ciele. Choć chroni go ono przed zimnem, to wiąże się z niekorzystnymi konsekwencjami – we włosach kryją się i łatwo namnażają drobnoustroje. Wiele osób myje włosy codziennie. W przypadku psa tak częste mycie nie jest konieczne, ale rutynowe kąpiele są podstawą utrzymania dobrego zdrowia małego milusińskiego.
Najczęściej zadawane pytania
Ile kosztuje york?
Cena rasowego yorka z certyfikatem waha się od 2000 do nawet 6000 zł. Oczywiście istnieje wiele organizacji wydających certyfikaty, jednak aby mieć pewność, że pies jest zgodny z typem rasy, należy szukać szczeniaka z certyfikatem FCI, czyli Międzynarodowej Federacji Kynologicznej. To organizacja zrzeszająca krajowe związki kynologiczne z niemal całego świata (z wyjątkiem USA, Wielkiej Brytanii, Kanady i Albanii). FCI ustala wzorce charakteryzujące daną rasę i na podstawie spełniania przez danego osobnika określonych cech decyduje o przyznaniu certyfikatu. Organizacja istnieje od ponad stu lat, a jej certyfikaty są najbardziej poważane wśród hodowców. Kupowanie psa bez certyfikatu zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia chorób.
Jak długo żyją yorki?
Psy rasy yorkshire terrier to przyjaciele na lata. Podobnie jak inne małe rasy psów dożywają najczęściej 16 lat, a wyjątkowo wiekowe osobniki potrafią przeżyć nawet dwie dekady. Jeden z najstarszych psów świata był właśnie yorkiem – suczka Bonny mieszkająca w Leeds (Wielka Brytania) przeżyła aż 28 lat, z czego 25 u boku swoich ukochanych właścicieli. Nie każdy przedstawiciel tej rasy dożyje takiego wieku (więcej niż 20 lat to u małych ras psów odpowiednik ludzkich 100 lat). Jednak, jeśli troskliwie dba się o swojego pupila, to można mu zapewnić spokojną starość i przeżycie co najmniej kilkunastu lat.
Przed zakupem yorka należy zdać sobie również sprawę z najczęstszych problemów zdrowotnych, jakie (szczególnie w podeszłym wieku) dotykają tę rasę. Yorkshire terriery wyjątkowo często cierpią na różne choroby skóry (dlatego tak ważne są regularne kąpiele i czesanie), mają również problemy z sercem, a także zębami i dziąsłami.
Jak obcinać yorka?
Właściciele yorków najczęściej wybierają kilka modnych fryzur. Wiele zależy od podejścia i preferencji estetycznych. Najwygodniejsze, szczególnie latem, jest ogolenie niemal całego ciała na długość zaledwie kilku milimetrów i pozostawienie dłuższej sierści na pyszczku, uszach i łapach. Taką wygodną fryzurę można utrzymywać przez cały rok, jednak wtedy trzeba kupić zimowe ubranka dla yorka. Zbyt krótka fryzura przy mroźnej pogodzie wiąże się z koniecznością ubierania psa przed wyjściem na spacer. Pies w krótkich włosach będzie po prostu marzł, co może spowodować chorobę.
Oprócz tego popularne jest strzyżenie yorków na tzw. misia. Pod względem modelingu jest to bardzo wdzięczna rasa i ze spokojem przyjmują niemal każdą fryzurę, jaką dla nich się zaplanuje, nawet najbardziej ekstrawagancką. Spinek lub gumeczek warto używać dla wygody psa, jeśli włosy trochę odrosną, oraz dla nadania mu nietypowego wyglądu. Akcesoria powinno się zakładać ostrożnie, żeby przez przypadek nie skrzywdzić zwierzęcia, a także nie naciągnąć mu włosów zbyt mocno, co może powodować ból.
Ile powinien ważyć york?
Zarówno samice, jak i samce yorkshire terriera ważą według klasyfikacji FCI od 2,4 kg do 3,1 kg. Jeżeli york osiąga większą wagę, to konieczna jest zmiana jego diety, albo oznacza to, że nie do końca jest czystym rasowo psem. Yorki z domieszką krwi innej rasy mogą ważyć więcej. Co ciekawe, nie zawsze tak było – pierwsi przedstawiciele yorkshire terrierów (a więc ci, którzy zajmowali się polowaniem na szczury) byli około dwóch razy ciężsi (od 5,4 kg do 6,4 kg). Gdy jednak rasa stała się bardziej popularna wśród majętnych angielskich rodzin, hodowcy zaczęli dążyć do zmniejszenia wagi psów.
Warto podkreślić, że tzw. miniaturowe yorki nie są odmianą czy rasą zatwierdzoną przez FCI. Ten szkodliwy trend przywędrował do nas z Azji, gdzie podążający za modą hodowcy krzyżują kolejnych przedstawicieli rasy, aby uzyskać jak najmniejsze osobniki. Niektóre są w stanie zmieścić się w filiżance. Niestety tego typu psy są w większym stopniu narażone na liczne choroby czy wady genetyczne i nie dożywają sędziwego wieku, charakterystycznego dla yorków i innych małych ras. Choć „miniyorki” mogą wyglądać słodko, to ich zakup oznacza wspieranie szkodliwych dla zwierząt pseudohodowli.
Jaka karma dla yorka?
To oczywiste, że właściciele wszystkich psów chcą dla nich jak najlepiej, dlatego dopasowanie właściwej karmy może okazać się nie lada zagwozdką. Na rynku jest bowiem do wyboru wiele produktów – jak zatem wybrać te właściwe? Żywienie małego pieska, jakim jest przedstawiciel rasy yorkshire terrier, nie różni się zbytnio od żywienia innych psów. Na uwadze trzeba jednak mieć to, że ze względu na niewielkie rozmiary yorki nie mają wielkiego zapotrzebowania kalorycznego, przez co nieostrożny właściciel może łatwo przekarmić pupila.
Pomocne okazują się informacje na opakowaniu gotowych karm, suchych lub mokrych oraz przysmaków dla psów. Na każdej karmie napisane jest, ile kalorii ma dany pokarm na sto gramów, a dodatkowo są wypisane sugerowane ilości dzienne. Nie zawsze uwzględniają one aktywność psa, jego wagę i wiek, dlatego w przypadku wątpliwości warto samodzielnie obliczyć dzienne zapotrzebowanie kaloryczne psa przy wykorzystaniu wzorów matematycznych.
Karma dla psa pełna składników odżywczych dla zdrowia yorka
Wysokiej jakości karma dla yorka dostępna jest w sklepach stacjonarnych i internetowych, takich jak Posh Paws. W szerokiej ofercie znajdują się produkty odpowiadające specjalnym potrzebom yorków, dostosowane do ich aktywnego trybu życia bądź problemów zdrowotnych. Mokra karma to pełen wartości odżywczych zbilansowany posiłek, który szybko i łatwo można podać pieskowi. Wysoka zawartość białka, wiele dostępnych smaków i tekstur sprawiają, że każdy właściciel yorka dopasuje wariant, który przypadnie do gustu nawet najbardziej wymagającemu czworonogowi.
Sucha karma to praktyczne rozwiązanie, które pokochały psy na całym świecie. Wspomaga zdrowie zębów, skóry i sierści, często zawiera dodatkowe kwasy tłuszczowe. Przysmaki i smakołyki z powodzeniem mogą stanowić uzupełnienie diety yorka. Ważne, żeby były stworzone z wysokiej jakości składników. Smakołyki mogą mieć różną formę: na rynku dostępne są pasztety, kabanosy, jogurty do mrożenia, kości do żucia czy ciasteczka. Regularne podawanie swojemu psu wysokiej jakości jedzenia dopasowanego do jego wieku wspomaga jego rozwój, kondycję i przekłada się bezpośrednio na stan zdrowia!